Lang Leve de Liefde Bovenbouw is een lesprogramma over seksuele en relationele vorming voor jongeren. Het programma is afgestemd op de ervaring en het denkniveau van leerlingen in de bovenbouw van havo en vwo (klas 4, 5 en 6).
Bovenbouw
HAVO/VWO
Doel
Inhoud
Het lespakket is online vrij toegankelijk en bestaat uit 4 thema modules verspreid over 8 lessen. Het lespakket bestaat uit een uitgebreide docentenhandleiding en bevat per module losse werkbladen en aanvullend beeldmateriaal.
DE VIER MODULES
Docentenhandleiding
In de docentenhandleiding vindt u een uitwerking van de lessen en achtergrondinformatie.
Lesgeven in de liefde
Speciaal voor Lang Leve de Liefde Onderbouw is er een docentenwebsite: Lesgeven in de Liefde. U vindt hier video’s, ervaringsverhalen en veel tips van collega-docenten over de meest voorkomende dilemma’s in relationele en seksuele vorming.
Aanpak lessen
De acht lessen van Lang Leve de Liefde – Bovenbouw vormen in chronologische volgorde een logische en natuurlijke opbouw waarmee u alle belangrijke thema’s op het gebied van relaties en seksualiteit behandelt.
Het lespakket begint met relaties. Vervolgens gaat u via het stellen van (relationele en seksuele) grenzen verder met onderwerpen als veilig vrijen. U sluit af met het onderwerp seksuele diversiteit. Deze geleidelijke aanpak van de lessen volgt een veilige manier om relaties en seksualiteit in de klas bespreekbaar te maken.
Ook zorgen de filmpjes en de verschillende werkvormen voor afwisseling in de klas. Er is bij de keuze van de werkvormen rekening gehouden met de gevoeligheid van sommige onderwerpen; bijvoorbeeld door dat onderwerp via een filmpje te behandelen in plaats van het klassikaal te bespreken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het onderwerp ‘seks en opwinding’.
Door het geven van alle acht lessen worden alle doelen bereikt om de seksuele gezondheid van de leerlingen te bevorderen. Tevens is daarmee voldaan aan de eindtermen biologie (havo en vwo) met betrekking tot het onderwerp seksualiteit & voortplanting.
Goed om te weten
Docenten voegen vaak zelf materialen of plaatjes toe bij het gebruik van het lespakket. Wellicht heeft u ook goede ervaring met andere (al dan niet zelf gemaakte) materialen rondom het thema seksualiteit. Dit kan een mooie aanvulling zijn.
Wel is het aan te raden om zo goed mogelijk de oefeningen en structuur van het lespakket aan te houden. Andere materialen kunnen soms onbedoeld leiden tot het verkeerde effect. Zo kan het gebruik van ‘vieze’ of ‘enge’ plaatjes van mensen die besmet zijn met bijvoorbeeld chlamydia of hiv de leerlingen zo angstig maken voor seks, dat het verhaal over hoe je zo’n besmetting kunt voorkomen, langs ze heen gaat. Of ze kunnen zich niet identificeren met het gebruikte voorbeeld en betrekken een mogelijke besmetting daarmee niet op zichzelf.
Het gebruik van negatieve coming-out ervaringen van homo-jongeren kan tot gevolg hebben dat (potentiële) homojongeren in de klas depressief raken of niet meer uit de kast durven komen omdat ze alleen maar de nadelen van een coming-out zien.
De oefeningen van Lang Leve de Liefde – Bovenbouw zijn zo vormgegeven dat zulke ongewenste negatieve effecten worden voorkomen, mits u ze uitvoert zoals beschreven. De nadruk ligt in de oefeningen op het zoeken van oplossingen voor vervelende situaties waarin de leerlingen mogelijk terecht zouden kunnen komen. Leerlingen worden dus gestimuleerd om oplossingsgericht te denken in plaats van geconfronteerd te worden met angst.
Tijdsplanning
Als docent heeft u een druk schema, zeker in de bovenbouw. Vaak is er te weinig ruimte om alle onderwerpen te behandelen die u graag zou willen. Echter, een programma dat volledig is behandeld, zoals beschreven in de docenthandleiding, biedt meer garantie op effect.
Als docent heeft u een druk schema, zeker in de bovenbouw. Vaak is er te weinig ruimte om alle onderwerpen te behandelen die u graag zou willen. Echter, een programma dat volledig is behandeld, zoals beschreven in de docenthandleiding, biedt meer garantie op effect.
Lang Leve de Liefde – Bovenbouw heeft hier rekening mee gehouden. De docentenhandleiding geeft suggesties om u te helpen het programma zo volledig mogelijk uit te voeren. Een groot aantal oefeningen kan als huiswerkopdracht door de leerlingen thuis al worden voorbereid. In de docentenhandleiding staan hier suggesties voor. Dit is deels afhankelijk van de thuissituatie. Voor sommige opdrachten is er een computer nodig. Ook kan het zijn dat leerlingen thuis te weinig privacy hebben om bijvoorbeeld animaties over seksualiteit te bekijken. Stem de mogelijkheden af met uw leerlingen.
Ook staat in de docentenhandleiding bij elke oefening een indicatie van de tijdsduur. Dit kan u helpen bij het plannen van de lessen. Echter, de werkelijke tijd die een oefening in beslag neemt, is sterk afhankelijk van de participatie van uw klas. Soms komt er een flinke discussie op gang die de moeite waard is om even te laten gaan. Hierdoor kan de les uitlopen.
Wanneer er toch te weinig tijd is om alle oefeningen te behandelen, zal u keuzes moeten maken. Daarom staan er in de docentenhandleiding bij elk thema suggesties over welke oefeningen u het best kunt selecteren wanneer er sprake is van te weinig tijd. We adviseren u om deze richtlijnen zo veel mogelijk op te volgen. Dat verhoogt de kans op het bereiken van zoveel mogelijk doelen. Het beste blijft natuurlijk het programma volledig te behandelen, dan zullen alle doelen worden behaald.
Soa Aids Nederland & Universiteit Maastricht
Lang Leve de Liefde Bovenbouw is een product van Soa Aids Nederland & Universiteit Maastricht. Het lespakket is ontwikkeld door de Universiteit Maastricht, in nauwe samenwerking met docenten die lesgeven in de bovenbouw havo/vwo. Daarnaast zijn Soa Aids Nederland, GGD Rotterdam-Rijnmond en TNO – kwaliteit van leven intensief betrokken geweest. Lang Leve de Liefde Bovenbouw is gebaseerd op wetenschappelijke inzichten met betrekking tot (beleving van) seksualiteit en het behandelen daarvan in lessituaties.