De acht lessen van Lang Leve de Liefde – Bovenbouw vormen in chronologische volgorde een logische en natuurlijke opbouw waarmee u alle belangrijke thema’s op het gebied van relaties en seksualiteit behandelt.

Het lespakket begint met relaties. Vervolgens gaat u via het stellen van (relationele en seksuele) grenzen verder met onderwerpen als veilig vrijen. U sluit af met het onderwerp seksuele diversiteit. Deze geleidelijke aanpak van de lessen volgt een veilige manier om relaties en seksualiteit in de klas bespreekbaar te maken.

Ook zorgen de filmpjes en de verschillende werkvormen voor afwisseling in de klas. Er is bij de keuze van de werkvormen rekening gehouden met de gevoeligheid van sommige onderwerpen; bijvoorbeeld door dat onderwerp via een filmpje te behandelen in plaats van het klassikaal te bespreken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het onderwerp ‘seks en opwinding’.

Door het geven van alle acht lessen worden alle doelen bereikt om de seksuele gezondheid van de leerlingen te bevorderen. Tevens is daarmee voldaan aan de eindtermen biologie (havo en vwo) met betrekking tot het onderwerp seksualiteit & voortplanting.

Goed om te weten
Docenten voegen vaak zelf materialen of plaatjes toe bij het gebruik van het lespakket. Wellicht heeft u ook goede ervaring met andere (al dan niet zelf gemaakte) materialen rondom het thema seksualiteit. Dit kan een mooie aanvulling zijn.

Wel is het aan te raden om zo goed mogelijk de oefeningen en structuur van het lespakket aan te houden. Andere materialen kunnen soms onbedoeld leiden tot het verkeerde effect. Zo kan het gebruik van ‘vieze’ of ‘enge’ plaatjes van mensen die besmet zijn met bijvoorbeeld chlamydia of hiv de leerlingen zo angstig maken voor seks, dat het verhaal over hoe je zo’n besmetting kunt voorkomen, langs ze heen gaat. Of ze kunnen zich niet identificeren met het gebruikte voorbeeld en betrekken een mogelijke besmetting daarmee niet op zichzelf.

Het gebruik van negatieve coming-out ervaringen van homo-jongeren kan tot gevolg hebben dat (potentiële) homojongeren in de klas depressief raken of niet meer uit de kast durven komen omdat ze alleen maar de nadelen van een coming-out zien.

De oefeningen van Lang Leve de Liefde – Bovenbouw zijn zo vormgegeven dat zulke ongewenste negatieve effecten worden voorkomen, mits u ze uitvoert zoals beschreven. De nadruk ligt in de oefeningen op het zoeken van oplossingen voor vervelende situaties waarin de leerlingen mogelijk terecht zouden kunnen komen. Leerlingen worden dus gestimuleerd om oplossingsgericht te denken in plaats van geconfronteerd te worden met angst.

Een veilige sfeer is een basisvoorwaarde om over relaties en seksualiteit te praten. Alleen in een veilige sfeer zullen leerlingen zich voldoende op hun gemak voelen om te praten over deze onderwerpen. Een veilige sfeer kan verstoord worden door een onrustige klas waarin provocerende opmerkingen of te veel grapjes worden gemaakt. Vaak maken leerlingen deze opmerkingen om zich een houding te geven voor de rest van de klas.

Afspraken maken
Afspraken zijn belangrijk om een veilige sfeer te creëren. Door goede afspraken voelen leerlingen zich veilig om actief deel te nemen aan de lessen. Maak voordat u begint met het lesprogramma samen met de leerlingen afspraken. Bijvoorbeeld over elkaar laten uitpraten, niet roepen door de klas, elkaar niet belachelijk maken of uitlachen, elkaars mening respecteren. Het kan helpen deze afspraken duidelijk zichtbaar te presenteren zodat leerlingen er tijdens de lessen aan worden herinnerd. Hanteer deze afspraken consequent en grijp in als leerlingen de afspraken overschrijden.

Een veilige sfeer creëert u ook door de keuze van werkvormen. Zo is het bijvoorbeeld niet in elke klas mogelijk om in kleine groepjes te werken. In de docentenhandleiding van het lesprogramma staan bij de meeste oefeningen suggesties voor alternatieve werkvormen. Hiermee kunt u de manier waarop u een oefening uitvoert, aanpassen aan de situatie in uw klas.

Wilt u meer tips over een veilige sfeer creëren of over hoe om te gaan met moeilijke situaties in de klas bij het bespreken van seksualiteit? De sectie van Lesgeven in de Liefde is ontwikkeld voor docenten die met Lang Leve de Liefde voor de onderbouw werken. Er zitten vast ook bruikbare tips bij voor u!

Klik hieronder om naar de sectie van Lesgeven in de Liefde te gaan.

Als docent heeft u een druk schema, zeker in de bovenbouw. Vaak is er te weinig ruimte om alle onderwerpen te behandelen die u graag zou willen. Echter, een programma dat volledig is behandeld, zoals beschreven in de docenthandleiding, biedt meer garantie op effect.

Lang Leve de Liefde – Bovenbouw heeft hier rekening mee gehouden. De docentenhandleiding geeft suggesties om u te helpen het programma zo volledig mogelijk uit te voeren. Een groot aantal oefeningen kan als huiswerkopdracht door de leerlingen thuis al worden voorbereid. In de docentenhandleiding staan hier suggesties voor. Dit is deels afhankelijk van de thuissituatie. Voor sommige opdrachten is er een computer nodig. Ook kan het zijn dat leerlingen thuis te weinig privacy hebben om bijvoorbeeld animaties over seksualiteit te bekijken. Stem de mogelijkheden af met uw leerlingen.

Ook staat in de docentenhandleiding bij elke oefening een indicatie van de tijdsduur. Dit kan u helpen bij het plannen van de lessen. Echter, de werkelijke tijd die een oefening in beslag neemt, is sterk afhankelijk van de participatie van uw klas. Soms komt er een flinke discussie op gang die de moeite waard is om even te laten gaan. Hierdoor kan de les uitlopen.

Wanneer er toch te weinig tijd is om alle oefeningen te behandelen, zal u keuzes moeten maken. Daarom staan er in de docentenhandleiding bij elk thema suggesties over welke oefeningen u het best kunt selecteren wanneer er sprake is van te weinig tijd. We adviseren u om deze richtlijnen zo veel mogelijk op te volgen. Dat verhoogt de kans op het bereiken van zoveel mogelijk doelen. Het beste blijft natuurlijk het programma volledig te behandelen, dan zullen alle doelen worden behaald.